Nieuws

25 juni 2025

Landelijke organisatie FTO zorgt voor efficiëntie én inhoudelijke verdieping

Zes keer per jaar gaan onze medisch behandelaren tijdens een Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) met elkaar en apothekers in gesprek over het voorschrijven van medicijnen. Zo borgen ze goed en veilig medicijngebruik dat voldoet aan de meest actuele richtlijnen. Om te komen tot meer inhoudelijke verdieping en tegelijkertijd de voorbereidingstijd van een FTO te minimaliseren, stapten we over naar een landelijke aanpak. Specialisten ouderengeneeskunde Martijn Garretsen en Janine Buttolo vertellen hoe deze nieuwe werkwijze zorgt voor meer efficiëntie én inhoudelijke verdieping.

“Tot 2024 organiseerden we het FTO altijd regionaal. De zeven regio’s van Novicare organiseerden dus samen 42 keer per jaar een FTO”, vertelt specialist ouderengeneeskunde (SO) Martijn Garretsen. “Zo’n FTO vraagt een grondige voorbereiding van de medisch behandelaar en apotheker. Er worden leerdoelen bij de deelnemers opgehaald, richtlijnen onderzocht en een presentatie voorbereid.” “Ook zagen we dat iedere regio ongeveer dezelfde onderwerpen aanstipte”, licht SO Janine Buttolo een ander knelpunt toe. “Denk aan de verplicht gestelde onderwerpen vanuit de beroepsgroep, zoals antibioticaresistentie of psychofarmaca. Maar ook thema’s die aansluiten bij de behoefte van onze medisch behandelaren en de medische vraagstukken die horen bij de kwetsbare doelgroep die we behandelen, zoals COPD.”

Landelijke organisatie zorgt voor meer efficiëntie

Daarom zetten we het afgelopen jaar de logische stap om het FTO landelijk te organiseren, waarbij iedere regio om de beurt de organisatie en voorbereiding oppakt. Zo wordt de kostbare tijd van medisch behandelaren efficiënter ingezet. Martijn: “We hebben voor de aankomende drie jaar vastgelegd welke onderwerpen op de agenda van het FTO staan. Een SO, verpleegkundig specialist of basisarts uit een van de regio’s bereidt in samenwerking met de betrokken apotheker een FTO voor. Daarmee organiseert een regio één keer per 15 maanden een FTO in plaats van één keer per 2 maanden. Veel efficiënter dus!”

Om te zorgen dat alle medisch behandelaren van onze landelijke vakgroep kunnen aansluiten bij het FTO bieden we driemaal hetzelfde FTO digitaal aan op verschillende momenten. Martijn licht toe: “Tijdens het plenaire, landelijke deel van het FTO belichten we het centrale onderwerp vanuit de medische en farmaceutische invalshoek. Aansluitend gaan de verschillende regionale groepen apart (digitaal) verder om de verdieping op te zoeken. Zo worden prescriptiecijfers binnen de regio en het medicatiegebruik per samenwerkingspartner besproken. Ook beoordelen we of medicatie kostenefficiënt is ingezet, bijvoorbeeld door te kiezen voor het goedkoopste alternatief wanneer twee middelen qua werkzaamheid vergelijkbaar zijn. Met de PCDA-cyclus als houvast kijken we dus kritisch naar ons eigen en elkaars voorschrijfgedrag. Het is tenslotte ons doel om van elkaar te leren en ervoor te zorgen dat de cliënten van onze samenwerkingspartners altijd de medicatie krijgen voorgeschreven die voldoet aan de meest actuele en evidence based richtlijnen.”

Specialist ouderengeneeskunde Martijn Garretsen

“We maken beter gebruik van de kennis binnen onze landelijke vakgroep. Hoe meer expertise er is over een thema, hoe meer kennis we met elkaar kunnen delen. Dat komt ten goede aan de zorg voor de cliënt.”
– Martijn Garretsen, specialist ouderengeneeskunde bij Novicare

Specialist ouderengeneeskunde Janine Buttolo

Janine Buttolo, specialist ouderengeneeskunde bij Novicare

Verdieping door kennisdeling

Dankzij deze landelijke aanpak kunnen we de aanwezige expertise binnen Novicare optimaal benutten. Martijn: “We maken nu veel beter gebruik van de kennis binnen onze landelijke vakgroep, die inmiddels bestaat uit 125 medisch behandelaren. Hoe meer expertise er is over een thema, hoe meer kennis we met elkaar kunnen delen. En dat komt ten goede aan de zorg voor de cliënt. Erg fijn om op deze manier nog meer de verdieping met elkaar op te kunnen zoeken.” Janine vult aan: “Ik merk daarnaast dat we onze blik verruimen. Alle deelnemers van het FTO hebben de rol om kritisch mee te kijken naar het voorschrijfgedrag van collega’s. Het is leerzaam om de zienswijze van collega’s buiten je eigen regio te horen, de collega’s waar je niet dagelijks mee samenwerkt. Het houdt ons scherp.”

FTO naar hoger niveau

De eerste ervaringen met deze vernieuwde werkwijze zijn positief. ”Maar we blijven verder ontwikkelen waar we daar de mogelijkheid toe zien, bijvoorbeeld rondom het plannen van het FTO”, vult Martijn aan. “Bij een landelijke aanpak is het altijd een uitdaging om rekening te houden met planningsvoorkeuren van alle medisch behandelaren en apothekers. We hebben te maken met een grote groep deelnemers én moeten wat betreft samenstelling voldoen aan de accreditatiecriteria van Verenso. Daarom plannen wij voor iedere deelnemer het FTO in, waarbij ze steeds wisselend aansluiten bij een van de drie digitale FTO-sessies in de week.

Dat is wennen voor iedereen, want dat moment heeft misschien niet de voorkeur van de deelnemer en vraagt om flexibiliteit. We gaan kijken hoe we efficiënter kunnen plannen zodat behandelaren en apothekers makkelijker kunnen aansluiten.” “Een ander punt dat we meenemen in de verdere ontwikkeling van het landelijke FTO, is dat er meer ruimte is voor het bespreken van praktische dilemma’s”, vertelt Janine. Richtlijnen klinken op papier vaak helder, maar sluiten niet altijd aan op de praktijk. Denk aan medicatietijden die een zorgteam niet kan uitvoeren. Mogelijk kunnen we de richtlijnen daarop laten aanpassen of komen we met elkaar tot praktische oplossingen.”

“Het FTO moet onderwerp van gesprek zijn tussen Novicare, zorgorganisaties en apothekers. Een goede samenwerking op dit vlak is essentieel.”
– Janine Buttolo, specialist ouderengeneeskunde bij Novicare

Het belang van een goede samenwerking

Een belangrijke voorwaarde voor een kwalitatief goed FTO is een goede samenwerking tussen alle betrokkenen waarbij duidelijk is wat er van elkaar wordt verwacht. “We merkten dat dit niet altijd duidelijk was voor medisch behandelaren en apothekers”, vertelt Janine. “We hebben dit inmiddels goed in kaart gebracht en een ondersteunend draaiboek gemaakt dat de verwachtingen managet. Om het proces beter te stroomlijnen werken we nu met een centrale contactpersoon die alles rondom het FTO coördineert en vanuit Novicare het contact met de apothekers onderhoudt. Dat werkt prettiger en geeft duidelijkheid.”

Ze vult aan: “Het FTO levert een belangrijke bijdrage aan het verbeteren van de medicatieveiligheid voor cliënten. Daarom vind ik dat het FTO onderwerp van gesprek moet zijn tussen Novicare, zorgorganisaties en apothekers en we samen moeten zorgen voor een goede samenwerking op dit vlak. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van ons allemaal. En daar ondersteun ik als specialist ouderengeneeskunde graag bij. Ik weet zeker dat het beter en veiliger medicijngebruik oplevert en voor alle betrokkenen het werkplezier op dit vlak verbetert.”

Benieuwd naar onze werkwijze voor het efficiënter organiseren van het FTO? Stuur een mail naar info@novicare.nl, we vertellen je er graag meer over.

Meer nieuws