Taken herschikken naar masterpsychologen is een relatief nieuwe manier om het tekort aan GZ-psychologen op te vangen. In onze regio Brabant doen momenteel meerdere masterpsychologen hier ervaring mee op, waarvan één onder supervisie van Wies Goedhart. Volgens de GZ-psycholoog is het een spannend, noodzakelijk leertraject waarin snel en gericht kennis wordt overgedragen.
Net zoals specialisten ouderengeneeskunde (SO) dun bezaaid zijn, is er in de ouderenzorg een tekort aan GZ-psychologen. Taakherschikking en taakdelegatie zijn manieren die verlichting kunnen brengen in die krapte. Door taakdelegatie kan psychologische zorg die anders in de knel zou komen, toch geleverd worden. De vakgroep psychologie zette daarom een visiestuk op taakdelegatie op papier. Toen Novicare een vacature voor een GZ-psycholoog in de regio waar Wies Goedhart werkt lastig gevuld kreeg, maar wel een geschikte masterpsycholoog vond, grepen ze de kans aan om dit plan in de praktijk te toetsen. “Het werkt in de psychologie wat anders dan bij taakherschikking van verpleegkundig specialisten en specialisten ouderengeneeskunde. In tegenstelling tot een masterpsycholoog is een VS BIG-geregistreerd en zelf verantwoordelijk voor de taken waarvoor hij/zij is opgeleid. Daardoor kan de verantwoordelijkheid voor bepaalde taken volledig overgedragen worden. Binnen de psychologie missen deze duidelijke (landelijke) kaders in de bevoegdheid van handelingen. Daardoor is het minder helder wat je kunt delegeren en wat niet. Er zijn geen harde criteria aan te wijzen.”
Complexe problematiek
Onze vakgroep psychologie heeft nu een visiestuk voor taakdelegatie opgesteld waarbinnen variatie mogelijk is. Een GZ-psycholoog en masterpsycholoog gaan samen op zoek naar wat passend is voor de situatie en als duo qua competenties. Dat maakt het traject dat Wies in haar regio Brabant begeleidt flexibel. “Dat is natuurlijk ook spannend. We moeten echt samen uitvinden wat zou kunnen werken. Het pad is nog niet uitgezet, maar we zijn al wel samen aan het wandelen. Wat wel duidelijk is, is dat een masterpsycholoog heel veel dingen kan oppakken. Een masterpsycholoog heeft basiskennis over dementie, depressie of angst. Maar in de dementiezorg spelen natuurlijk vaak meerdere dingen tegelijk. Als problematiek complex wordt en er sprake is van comorbiditeit, is de bekwaamheid van de GZpsycholoog toch vaak vereist. Daarbij moet ik zeggen dat ook veel afhangt van de ervaring van een masterpsycholoog. Iemand die al twintig jaar masterpsycholoog is, werkt volledig zelfstandig en vraagt eventueel een consult.” Wies ziet nu al voordelen van het traject waarin taakdelegatie wordt onderzocht dat nu zo’n vijf maanden loopt. “In de complexere vraagstukken trekken we veel samen op, waarbij de masterpsycholoog zoveel mogelijk oppakt en ik de hoofdlijnen uitzet. Zo neemt de masterpsycholoog met wie ik werk bijvoorbeeld mijn taken over die bij het multidisciplinair overleg horen. Die taken heb ik nu helemaal afgestoten.”
Snel en gericht leertraject
Volgens de GZ-psycholoog is de samenwerking met en het vertrouwen in de masterpsycholoog erg belangrijk, wil taakdelegatie slagen. “Je moet heel open met elkaar communiceren, duidelijk kunnen aangeven wat wel en niet kan en methodisch werken. Als je het op die manier aanpakt, is het een snel en gericht leertraject waarin je de expertise van een GZ-psycholoog gebruikt om iemand al
doende bekwaam te maken. In ons vak is het vaak echt een kwestie van doen. Binnen Novicare hebben we daarnaast een basismodellenset ontwikkeld, waardoor kennis, richtlijnen en protocollen makkelijk beschikbaar zijn. Dat helpt een masterpsycholoog enorm. Het leertraject wordt gestructureerd door samen een competentiescan op te stellen.”
Ook al zal ze als GZ-psycholoog door taakherschikking in de toekomst misschien wat minder lijfelijk aanwezig zijn in sommige verpleeghuizen, het is volgens Wies belangrijk dat ze er geregeld over de vloer blijft komen. “Ik kan me voorstellen dat ik af en toe korte tijd aanwezig ben om te observeren wat ik zoal zie. Pas als je ter plekke bent, proef je de sfeer en zie je dingen die je uit een overleg misschien nooit zou oppikken. Daarnaast is het ook leuk om als GZ-psycholoog op die manier te kunnen blijven werken. Ook een GZ-psycholoog kan namelijk niet alleen maar met
enorm complexe zaken bezig zijn. De boog kan natuurlijk niet altijd gespannen zijn.”
